Po ponad pół roku od momentu objęcia Getin Banku procesem przymusowej restrukturyzacji wiadomo już, że Frankowicze którzy wpłacili do banku więcej niż otrzymali nie odzyskają nadpłaty nawet w przypadku uzyskania prawomocnego wyroku sądu unieważniającego umowę. Bank dobrowolnie nie wykonuje prawomocnych wyroków, a BFG powołuje się na konieczność ochrony majątku podmiotu objętego restrukturyzacją, chociaż odbywa się to z pokrzywdzeniem wierzycieli. Nic zatem dziwnego, że kredytobiorcy frankowi z Getin Banku postawieni w bardzo niekorzystnej sytuacji szukają sposobu na zminimalizowanie strat. Szansą może być cesja (sprzedaż) roszczeń wobec banku przez osoby posiadające nadpłatę kredytu na rzecz kredytobiorców z niedopłatą i wzajemne potrącenie wierzytelności. Istnieją jednak wątpliwości co do skuteczności takiego przelewu wierzytelności.
- Znajdujący się w stanie przymusowej restrukturyzacji Getin Bank nie zamierza oddać Frankowiczom nadpłat. Liczne przypadki zgłoszone do Rzecznika Praw Obywatelskich pokazują, że bank nie wykonuje prawomocnych wyroków sądów unieważniających wadliwe umowy frankowe.
- Posiadacze kredytów frankowych w Getin Banku znaleźli się w sytuacji patowej, bo nawet jeśli uzyskają prawomocny wyrok nie mogą zwrócić się do komornika o wyegzekwowanie od restrukturyzowanego podmiotu nadpłaty ponad kapitał.
- Sposobem na zminimalizowanie strat jest cesja roszczeń na innego kredytobiorcę posiadającego niedopłatę kredytu i wzajemne potrącenie wierzytelności. Istnieją jednak obwarowania prawne, które mogą zdecydować czy czynność taka będzie skuteczna.
- Cesję wierzytelności mogą rozważyć osoby, które potrąciły już z bankiem swoje należności dotyczące wpłaconych rat ze zobowiązaniami z tytułu kapitału kredytu. Przelew wierzytelności na innego kredytobiorcę przed potrąceniem wierzytelności z bankiem mógłby wiązać się z ryzykiem roszczeń ze strony banku lub syndyka (po ogłoszeniu upadłości) co do zwrotu całego kapitału kredytu.
Getin Bank nie odda dobrowolnie nadpłat Frankowiczom
Wszczęty pod koniec września ubiegłego roku proces przymusowej restrukturyzacji Getin Banku wzbudził wiele kontrowersji zwłaszcza w zakresie sytuacji kredytobiorców frankowych. O ile posiadacze depozytów i innych „zdrowych” produktów nie mają powodów do zmartwień, bo o ich interesy zadbał Bankowy Fundusz Gwarancyjny, to posiadacze kredytów w CHF zostali na lodzie.
Zgodnie z ustawą o BFG wobec podmiotu objętego restrukturyzacją nie można wszczynać postępowań egzekucyjnych. Oznacza to, że osoby posiadające prawomocny wyrok sądu unieważniający wadliwą umowę frankową oraz nadpłacony kapitał kredytu nie mogą zwrócić się do komornika aby wyegzekwował od banku nadpłatę.
Tymczasem objęty restrukturyzacją bank nie realizuje wyroków, w czym ma poparcie BFG powołującego się na konieczność ochrony przed uszczupleniem majątku podmiotu w restrukturyzacji.
Niewiele na razie pomogły skargi do Rzecznika Praw Obywatelskich, a na odpowiedzi TSUE na pytania zadane w sprawie zgodności z prawem restrukturyzacji Getin Banku trzeba będzie jeszcze długo poczekać.
Cesja wierzytelności szansą na zminimalizowanie strat Frankowiczów z Getin Banku
Frankowicze z Getin Banku mają prawo czuć się pokrzywdzeni na skutek przyjętej formuły restrukturyzacji i nie ma nic dziwnego w tym, że szukają sposobu aby ograniczyć swoje straty finansowe. Szansą na odzyskanie pieniędzy jest cesja wierzytelności pomiędzy osobami posiadającymi nadpłatę kapitału oraz tymi, które mają niespłacony kapitał kredytu zaciągniętego w Getin Banku.
Miałoby to polegać na sprzedaży roszczeń wobec banku innemu kredytobiorcy i wzajemnym potrąceniu wierzytelności. Nadpłata wobec banku jednego kredytobiorcy zostałaby skompensowana z niedopłatą innego kredytobiorcy.
Większość prawników jest zdania, że cesja wierzytelności w przypadku kredytów Getin Banku jest możliwa, ale trzeba być tutaj bardzo ostrożnym aby nie pogorszyć swojej sytuacji. Cesję wierzytelności na innego kredytobiorcę powinny brać pod uwagę tylko te osoby, które po prawomocnym wyroku unieważniającym umowę potrąciły swoje roszczenia z roszczeniami banku i dochodzą od banku zwrotu nadpłaty.
W sytuacji gdyby Frankowicz sprzedał swoje roszczenia przed potrąceniem z roszczeniami banku mógłby zostać wystawiony na ryzyko dochodzenia przez bank (a po ogłoszeniu upadłości przez syndyka) zwrotu całego kapitału, bo w świetle prawa po unieważnieniu umowy kredytowej powstają dwa odrębne roszczenia, tj. kredytobiorcy o zwrot wpłaconych rat i banku o zwrot kapitału kredytu.
Czy cesja wierzytelności Getin Banku będzie skuteczna?
Związek Banków Polskich już podnosi larum, że taki przelew wierzytelności to omijanie przepisów i czynność prawnie nieskuteczna, bo umowa kredytowa została zawarta pomiędzy bankiem a konkretnym kredytobiorcą. Ponadto niektóre umowy zawierają klauzule o zakazie cesji wierzytelności z umowy, jednak nawet w takiej sytuacji najprawdopodobniej nie dotyczy to roszczeń powstałych po unieważnieniu umowy. Kwestii skuteczności cesji nie będzie rozstrzygał restrukturyzowany bank ani tym bardziej ZBP, ale każdorazowo oceniał będzie to sąd.
Większość prawników jest zdania, że handlowanie roszczeniami jest dopuszczalne w świetle prawa pomimo pewnych ograniczeń, które z pewnością będzie eksponował sektor bankowy. Według ogólnych przepisów zawartych w ustawie Prawo restrukturyzacyjne można dokonywać cesji wierzytelności pomimo trwającego procesu restrukturyzacji a nawet w trakcie postępowania upadłościowego. W związku z potencjałem do nadużyć ustawodawca wprowadził jednak warunki, zgodnie z którymi nabycie wierzytelności nie może być sprzeczne z zasadą równouprawnienia wierzycieli i wpływać na poprawę sytuacji zbywcy oraz nabywcy wierzytelności.
Biorąc pod uwagę powyższe mogłoby się wydawać, że w przypadku kredytów Getin Banku przelew wierzytelności będzie nieskuteczny. Jednak prawnicy zauważają, że restrukturyzacja banku odbyła się w szczególnym trybie (tzw. procedura resolution) przewidzianym w ustawie o BFG, w której nie ma ograniczeń wymienionych w prawie restrukturyzacyjnym, a co więcej brak jest także nakazu stosowania ogólnych przepisów w sprawach nieuregulowanych.
Nie oznacza to jednak, że ustawa o BFG nie wprowadza żadnych ograniczeń co do dokonywania potrąceń wierzytelności. Taka czynność w świetle tej ustawy jest niedopuszczalna w przypadku gdy dłużnik podmiotu znajdującego się w upadłości nabył wierzytelność (w drodze cesji lub indosu) po ogłoszeniu upadłości lub w ciągu roku poprzedzającego ten moment, jeśli wiedział o istnieniu przesłanek do ogłoszenia upadłości.
Powyższa regulacja dopuszcza zatem możliwość potrącenia wierzytelności Getin Banku nawet w ciągu roku przed ogłoszeniem upadłości, jeżeli kredytobiorca kompensujący swoją niedopłatę z nadpłatą innego kredytobiorcy nie wiedział o istnieniu przesłanek do ogłoszenia upadłości lub jeśli czynność została dokonana wcześniej niż rok przed ogłoszeniem upadłości.
Chociaż mówi się o tym, że Getin Bank czeka upadłość, to na chwilę obecną Frankowicze dysponują jedynie wiedzą, że zaistniały podstawy do wszczęcia procesu restrukturyzacji. Zatem istnieje szansa na to aby skutecznie potrącić nadpłatę z niedopłatą innego kredytobiorcy, ale trzeba się pospieszyć aby sąd nie zarzucił, że osoby dokonujące tej czynności zrobiły to spodziewając się rychłej upadłości banku.
Dodaj Opinie