Na czwartek 2 września br. zaplanowane jest posiedzenie pełnego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego, podczas którego może zapaść uchwała rozstrzygająca m.in. kwestie rozliczeń kredytobiorcy z bankiem po unieważnieniu umowy kredytowej.
Uchwała Sądu Najwyższego w sprawie Frankowiczów zapowiadana jest od kilku miesięcy, ale podobnie jak w przypadku domniemanych zwycięstw banków w sądach, o których mówi Związek Banków Polskich, uchwały nie było i nie ma. Bankowcy twierdzą, że banki wygrywają sprawy frankowe, jednak przeczą temu statystyki. Brak uchwały SN nie zatrzymał zwycięstw Frankowiczów w sądach, którzy – wedle danych zebranych przez wyspecjalizowane kancelarie frankowe – wygrali w tym roku ok 95% spraw.
Statystyki ZBP
Według statystyk Związku Banków Polskich, w pierwszym półroczu 2021 do sądów trafiło 19,7 tys. pozwów od Frankowiczów. Sumując tę liczbę z danymi za rok ubiegły (38 tys. pozwów), daje to 58,5 tys. spraw frankowych toczących się aktualnie w sądach. Sami bankowcy przyznają, że banki przegrywają 83% spraw, a wśród wyroków przeważają unieważnienia umów kredytowych, a nie odfrankowienia kredytów.
Niepokoi jednak fakt, że tylko 6% spraw jest w II instancji. Przeciętna sprawa frankowa trwa w sądzie nawet cztery lata. Tak długi okres oczekiwania na wyrok jest rezultatem zapchania sądów sprawami frankowymi lub odwlekania przez sędziów rozstrzygnięcia sprawy do momentu wydania przez SN uchwały.
Zobacz: Unieważnienie kredytu frankowego bez rozprawy – wyrok Millennium Bank
Pomimo zdecydowanej przewagi Frankowiczów w sądach i przychylności większości sędziów, którzy unieważniają umowy kredytowe i obligują banki do zwrotu na rzecz kredytobiorcy sumy wpłaconych rat, część poszkodowanych wyczekuje na wiążące orzeczenie SN, które zaplanowano na 2 września.
Czy uchwała SN zostanie podjęta 2 września?
Wszystko wskazuje na to, że zapowiadana na 2 września wiążąca decyzja SN w sprawie kredytów frankowych może nie zapaść w tym terminie.
Warto przypomnieć, że wydanie przełomowej uchwały było kilkakrotnie przesuwane. Wedle początkowych ustaleń, uchwała miała zostać podjęta w marcu tego roku, a następnie przesunięto decyzję na maj. Kolejnym wyznaczonym terminem po uzyskaniu przez sędziów SN stanowisk pięciu instytucji (KNF, NBP, Rzecznik Finansowy, Rzecznik Praw Obywatelskich, Rzecznik Praw Dziecka) był wrzesień. Pierwsza Prezes SN w jednym z wywiadów zasygnalizowała jednak możliwość, że uchwała może także i w tym terminie nie zostać podjęta.
Z punktu widzenia Frankowiczów brak uchwały SN kompleksowo rozstrzygającej wątpliwości na tle sporów frankowych, to z jednej strony nie najlepsza wiadomość. SN miał wypowiedzieć się nie tylko w kwestii rozliczeń po uznaniu umowy za nieważną, ale także w temacie innych wątpliwości niektórych sędziów. Jasna deklaracja ze strony SN pomogłaby szybko rozstrzygać spraw Frankowiczów.
Z drugiej strony jedna z kluczowych kwestii – czy bank ma prawo żądać od konsumenta wynagrodzenia za korzystanie z kapitału? wyjaśniona przez SN sprawiła by, że osoby niezdecydowane chętniej składałyby pozwy przeciwko bankom.
Frankowicze górą mimo braku uchwały
Nawet jeśli uchwała SN nie zapadnie 2 września, nie powstrzyma to dalszej fali pozwów od Frankowiczów oraz kolejnych zwycięstw. Opierając się na dotychczasowym orzecznictwie, brak uchwały lub jej podjęcie w wersji niejednoznacznej, nie powinno przeszkodzić w unieważnianiu umów kredytowych. Mało prawdopodobne także, aby wpłynęło to na tryb postępowań w sądach powszechnych.
Zobacz: Uchwały dla Frankowiczów nie będzie 02.09.21 – czy warto czekać dalej?
Oczekiwanie na uchwałę SN nie daje podstaw do zawieszania postępowań. Aktualne orzecznictwo nie budzi natomiast wątpliwości i jasno wskazuje, że umowy kredytów frankowych zawierają niedozwolone postanowienia umowne. Przedmiotem rozważań Izby Cywilnej SN nie będzie zatem kwestia, czy umowy zawierają wady prawne (klauzule abuzywne), bo jest to bezsporne, tylko – jakie skutki prawne wywołuje uznanie całości lub części zapisów umowy kredytowej za nieważne.
W sądach zapadają regularnie wyroki, z czego większość to unieważnienia umów kredytowych w całości. Co więcej, odpowiedzi na pytania zadane przez Pierwszą Prezes SN można znaleźć w innych wydanych dotychczas uchwałach SN oraz w orzecznictwie TSUE.
Dodaj Opinie