Wiadomości wiadomości frankowicze

WYROK WSA: Przymusowa restrukturyzacja Getin Bank z naruszeniem prawa – Frankowicze idą po odszkodowania a VeloBank jest zagrożony?

wyrok wsa getin

Ubiegłotygodniowy wyrok WSA w sprawie przymusowej restrukturyzacji Getin Noble Banku wlał w serca Frankowiczów nadzieje na odszkodowania od Skarbu Państwa. Sąd w Warszawie uznał, że decyzja BFG z końca września 2022 r. o objęciu GNB przymusową restrukturyzacją została wydana z naruszeniem prawa. Taki był werdykt WSA w stosunku do decyzji dotyczącej przymusowej restrukturyzacji banku, jak i umorzenia jego instrumentów kapitałowych (obligacji i akcji) oraz powołania do życia instytucji pomostowej (najpierw był to Bank BFG S.A. a następnie VeloBank). Klienci VeloBanku nie mają jednak żadnego powodu do niepokoju. Decyzja w sprawie powołania banku i jego sprzedaży amerykańskiemu funduszowi Promontoria Holding 418 B.V. jest ważna i niewzruszalna. Bezpieczni są zarówno posiadacze depozytów VeloBanku, jak i reszta klientów tego banku. Nawet jeśli uprawomocni się wyrok WSA (np. NSA orzeknie podobnie, że BFG wydał decyzję o restrukturyzacji GNB z naruszeniem prawa), nic to nie zmieni w sytuacji VeloBanku i jego klientów. Poszkodowani w wyniku restrukturyzacji banku Frankowicze będą wówczas mogli kierować roszczenia odszkodowawcze w stosunku do Skarbu Państwa. 

Czego się dowiesz
Z tego artykułu dowiesz się:

  • Wyrok WSA w Warszawie stwierdził, że decyzja BFG o przymusowej restrukturyzacji Getin Noble Banku została wydana z naruszeniem prawa.
  • Frankowicze i inni poszkodowani (akcjonariusze, obligatariusze) mogą mieć szansę na odszkodowania od Skarbu Państwa.
  • Decyzja sądu nie wpływa na sytuację klientów VeloBanku – ich środki i umowy są bezpieczne.
  • BFG zapowiedział złożenie skargi kasacyjnej do NSA, co oznacza, że sprawa nie jest jeszcze zakończona.
  • Uzyskanie odszkodowań będzie wymagało indywidualnych procesów sądowych i udowodnienia poniesionych strat.

 

  • W dniu 29 stycznia 2025 roku zapadł przełomowy wyrok WSA w Warszawie dotyczący przymusowej restrukturyzacji Getin Noble Banku.
  • Stołeczny sąd administracyjny uznał, że decyzja BFG z września 2022 roku, działającego jako organ ds. restrukturyzacji banków, została wydana z naruszeniem prawa. Wyrok jest nieprawomocny a BFG zapowiedział złożenie skargi kasacyjnej do NSA.
  • Nawet prawomocny wyrok sądu administracyjnego uznający decyzję BFG o przymusowej restrukturyzacji GNB za wadliwą, nie cofnie tej decyzji.
  • WSA w Warszawie stwierdził w ustnych motywach wyroku, że w BFG nie zapewniono odpowiednich uzgodnień strukturalnych gwarantujących niezależność operacyjną pomiędzy kilkoma funkcjami pełnionymi jednocześnie przez tę instytucję.
  • Wydając decyzję o restrukturyzacji GNB, BFG był jednocześnie kuratorem tego banku oraz gwarantem depozytów. Mogło więc dojść do konfliktu interesów (przykładowo interesy depozytariuszy były sprzeczne z interesami Frankowiczów).
  • Wyrok WSA w Warszawie w sprawie ze skargi rady nadzorczej GNB to pierwszy krok w kierunku starań wszystkich grup poszkodowanych w wyniku przymusowej restrukturyzacji GNB (Frankowiczów, obligatariuszy, akcjonariuszy) o odszkodowania od Skarbu Państwa.
  • Wyrok WSA oraz ewentualne roszczenia odszkodowawcze Frankowiczów i pozostałych poszkodowanych grup nie zagrażają istnieniu VeloBanku ani interesom jego klientów.

BFG złamał prawo wydając decyzję o przymusowej restrukturyzacji Getin Noble Banku

W środę 29 stycznia 2025 r. WSA w Warszawie wydał zaskakujący dla sektora bankowego i instytucji nadzorujących system finansowy wyrok. Sąd w całości uznał skargę rady nadzorczej Getin Noble Banku na decyzję BFG z dnia 29 września 2022 roku o objęciu banku przymusową restrukturyzacją oraz stwierdził, że decyzja BFG została wydana z naruszeniem prawa.

Na podstawie przedłożonych WSA do analiz dokumentów wewnętrznych, sąd ten stwierdził, że w strukturze organizacyjnej BFG nie wprowadzono uzgodnień strukturalnych, które pozwoliłyby na operacyjną niezależność i zapobiegłyby potencjalnemu konfliktowi interesów podczas wykonywania przez tę instytucję trzech różnych funkcji tj. organu ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków, kuratora (tymczasowego administratora) Getin Noble Banku oraz gwaranta depozytów. Skutkowało to wydaniem decyzji w warunkach niezapewniających bezstronności a sam proces decyzyjny mógł zostać zniekształcony.

Warto przypomnieć, że decyzja o objęciu GNB przymusową restrukturyzacją wywołała szereg kontrowersji głównie w środowisku Frankowiczów, obligatariuszy i akcjonariuszy, którzy zostali ewidentnie pokrzywdzeni. BFG – tworząc bank pomostowy – ochronił posiadaczy depozytów złotowych, których wartość w GNB na dzień restrukturyzacji wynosiła ponad 38 mld zł, z czego około 3,3 mld zł nie było objęte systemem gwarantowania depozytów. W razie niewypłacalności banku ta ostatnia grupa klientów nie mogłaby liczyć na zaspokojenie ze środków Bankowego Funduszu Gwarancyjnego. Dzisiaj depozyty te są w bezpiecznym banku VeloBank, który powstał na gruzach Getin Noble Banku.

Niestety Frankowicze nie mieli tyle szczęścia, bo ich umowy pozostały w banku rezydualnym, który musiał upaść (ogłoszenie upadłości GNB nastąpiło 20 lipca 2023 r.). Stratni są także posiadacze obligacji i akcji GNB, których wartość została umorzona do zera.

Odzyskanie przez Frankowiczów od GNB w upadłości nadpłaconych rat kredytów można rozpatrywać w kategoriach cudu. Eksperci uważają, że środków z masy upadłościowej nie wystarczy na zaspokojenie roszczeń wszystkich wierzycieli banku, zwłaszcza że na czele kolejki jest BFG wraz z grupą 8 banków komercyjnych z roszczeniami rzędu 10 mld zł z tytułu środków wyłożonych na restrukturyzację GNB. Dlatego wyrok WSA w Warszawie to pierwszy mały krok w kierunku starania się przez Frankowiczów o odszkodowania.

Zdaniem Eksperta

„Wyrok WSA to ważny sygnał, ale do jego faktycznych skutków prawnych jeszcze daleka droga. Kredytobiorcy muszą poczekać na jego prawomocność, zanim pojawią się realne możliwości dochodzenia odszkodowań.”

Anna Paschalska

Anna Paschalska

Frankowicze.net

 

Frankowicze z GNB mają coraz większe szanse na odszkodowania

Wyrok WSA zapadł w sprawie ze skargi rady nadzorczej Getin Noble Banku. Na rozpatrzenie czeka jeszcze około 8 tys. indywidualnych skarg. Najwięcej skarg na decyzję BFG złożyli Frankowicze, którzy w wyniku przymusowej restrukturyzacji utracili możliwość odzyskania swoich należności, pozostali to akcjonariusze i obligatariusze, których instrumenty kapitałowe zostały umorzone. Pierwsza pozytywnie rozstrzygnięta skarga daje powody by przypuszczać, że w sprawach z pozostałych skarg WSA będzie orzekał podobnie, tj. w każdej sprawie uzna decyzję BFG za wadliwą i wydaną z naruszeniem prawa.

Korzystne rozstrzygnięcie WSA to jeszcze nie koniec walki Frankowiczów oraz innych poszkodowanych w ramach postępowania sądowo-administracyjnego. BFG zapowiedział złożenie skargi kasacyjnej na decyzję WSA do NSA. Trzeba więc mocno trzymać kciuki aby podejście NSA było podobne i aby potwierdził on, że decyzja o przymusowej restrukturyzacji została wydana z naruszeniem prawa, bez zapewnienia operacyjnej niezależności poszczególnych funkcji i w warunkach potencjalnego konfliktu interesów. Gdyby wyższa instancja, tj. NSA zgodziła się z WSA w Warszawie, to dla Frankowiczów otwarłaby się droga do roszczeń odszkodowawczych wobec Skarbu Państwa.

Eksperci nie ukrywają, że uzyskanie odszkodowania nie będzie łatwe. Będzie to wymagało wykazania przez każdego Frankowicza, że poniósł on szkodę na skutek decyzji BFG o objęciu GNB przymusową restrukturyzacją i oszacowania rozmiarów tej szkody. Trzeba pamiętać, że GNB był od dłuższego czasu w fatalnej sytuacji finansowej (tuż przed decyzją o restrukturyzacji jego kapitały własne były ujemne i wynosiły -3,6 mld zł) i jedyną alternatywą dla restrukturyzacji była upadłość.

Z drugiej strony, istnieją wątpliwości czy państwowe organy nadzoru nie zareagowały zbyt późno na pogłębiającą się katastrofalną kondycję finansową banku, który od 2016 roku co rok notował straty. Być może gdyby decyzja o przymusowej restrukturyzacji, a następnie o upadłości banku, została podjęta wcześniej, straty banku byłyby niższe i Frankowicze uszczknęliby coś z masy upadłościowej. Można też zastanawiać się czy kosztowna przymusowa restrukturyzacja banku była potrzebna w sytuacji kiedy po upływie niespełna 10 miesięcy bank i tak był już w upadłości.

Największe kontrowersje budzi przyjęta przez BFG formuła restrukturyzacji oraz podział klientów GNB na lepszych i gorszych. Posiadacze depozytów i kredytów złotowych praktycznie nie odczuli żadnych zmian (poza logo banku) i nie stracili ani złotówki. Tymczasem posiadacze kredytów powiązanych z kursem franka szwajcarskiego mają niewielkie szanse na odzyskanie nadpłaconych do banku kwot. Dlatego walka o odszkodowania od Skarbu Państwa ma sens.

VeloBank i jego klienci nie są zagrożeni w wyniku wyroku WSA

Trzeba jasno podkreślić, że wyrok WSA uznający decyzję BFG o przymusowej restrukturyzacji GNB za wydaną niezgodnie z prawem nie cofnie tej decyzji, nawet gdyby uprawomocnił się w tym kształcie. Przepisy są tak skonstruowane, że decyzje organu ds. przymusowej restrukturyzacji banków są niewzruszalne, ostateczne i nieodwracalne. Wyrok nie wpływa też na ważność czynności dokonanych na podstawie decyzji BFG ani na sytuację klientów VeloBanku, który jest instytucją niezależną od BFG.

Zdaniem Eksperta

„Nawet jeśli NSA utrzyma orzeczenie, nie odwróci to faktu dokonanej restrukturyzacji. VeloBank pozostanie niezależnym podmiotem, a postępowanie upadłościowe GNB będzie kontynuowane.”

Anna Paschalska

Anna Paschalska

Frankowicze.net

 

VeloBank S.A. powstał w dniu 3 października 2022 roku jako bank pomostowy, do którego trafiła „zdrowa” część Getin Noble Banku tj. wszystkie depozyty klientów a także kredyty w złotówkach. Początkowo bank funkcjonował pod nazwą Bank BFG S.A., 51% akcji posiadał w nim BFG, pozostałe 49% akcji objęło 8 banków komercyjnych wchodzących w skład Systemu Ochrony Banków Komercyjnych (SOBK). Od października 2022 roku bank działa pod marką VeloBank i kontynuuje obsługę przeniesionych do niego produktów GNB, jak również sprzedaje nowe produkty i usługi, działając jako bank uniwersalny.

W sierpniu 2024 roku BFG oraz SOBK podpisały umowę sprzedaży 100% akcji VeloBanku podmiotowi Promontoria Holding 418 B.V., pośrednio należącego do amerykańskiego funduszu Cerberus Capital Management, Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju oraz International Finance Corporation (części Grupy Banku Światowego). Bank został oddany w ręce Amerykanów za kwotę 375 mln zł. Nowy właściciel zobowiązał się dokapitalizować bank sumą 687 mln zł. Klienci VeloBanku mogą spać spokojnie – wyrok WSA w Warszawie nic nie zmienia w ich sytuacji.

Nawet gdyby NSA zgodził się z WSA w Warszawie co do wadliwości decyzji BFG o przymusowej restrukturyzacji GNB, to żadna z poszkodowanych grup nie będzie mogła kierować roszczeń w stosunku do VeloBanku. Ewentualne roszczenia odszkodowawcze Frankowiczów, obligatariuszy i akcjonariuszy GNB będą kierowane wobec Skarbu Państwa, bo BFG wydając decyzję o restrukturyzacji działał jako instytucja państwa.

Podsumowanie

Wyrok WSA w Warszawie w sprawie przymusowej restrukturyzacji GNB jest korzystny dla rady nadzorczej banku, która zaskarżyła decyzję BFG. Wyrok ma charakter nieprawomocny i jest niemal pewne, że po otrzymaniu odpisu wyroku wraz z pisemnym uzasadnieniem, BFG wniesie skargę kasacyjną do NSA. Mimo to wyrok daje cień szansy na uzyskanie przez Frankowiczów i innych poszkodowanych (właścicieli, obligatariuszy i akcjonariuszy GNB) odszkodowań od Skarbu Państwa.

Droga do odszkodowań jest jeszcze stosunkowo daleka. Każdy z Frankowiczów musi najpierw uzyskać korzystny wyrok WSA w sprawie ze swojej skargi indywidualnej. Można liczyć na to, że WSA będzie orzekał podobnie jak w sprawie ze skargi rady nadzorczej banku. Następnie wyroki WSA muszą utrzymać się w NSA i uzyskać prawomocny charakter. Dopiero prawomocny wyrok NSA będzie stanowił postawę do skierowania roszczeń odszkodowawczych wobec Skarbu Państwa w związku z doznanymi szkodami na skutek przymusowej restrukturyzacji GNB.

Nawet prawomocny wyrok NSA uznający, że decyzja BFG została podjęta z naruszeniem prawa, nie da podstaw do jej cofnięcia. Zgodnie z przepisami, decyzje organu ds. restrukturyzacji banków są ostateczne i niewzruszalne. Żaden sąd nie ma mocy sprawczej aby cofnąć cały proces restrukturyzacji GNB oraz sprzedaży jego części działającej pod nową marką VeloBank. Zarówno sam VeloBank, jak i jego klienci nie są zagrożeni. Transakcja sprzedaży banku pomostowego amerykańskiemu funduszowi jest ważna, a zgromadzone w banku depozyty są objęte polskim systemem gwarancji depozytów.

Wnioski z artykułu
Główne wnioski:

  • Wyrok WSA daje nadzieję Frankowiczom i innym poszkodowanym na dochodzenie odszkodowań.
  • NSA będzie kluczowy – jeśli podtrzyma wyrok WSA, droga do roszczeń wobec Skarbu Państwa się otworzy.
  • VeloBank i jego klienci są bezpieczni – wyrok WSA nie wpływa na funkcjonowanie tej instytucji.
  • Proces dochodzenia odszkodowań będzie trudny – konieczne będzie wykazanie strat i poniesionej szkody.
  • BFG naruszył zasady bezstronności, co sąd uznał za podstawę do zakwestionowania decyzji o restrukturyzacji.

 

Click to rate this post!
[Total: 2 Average: 5]

Anna Lipińska

Dziennikarka z zamiłowania. Dobrze czuje się w tematyce gospodarczej. Jej rodzinie szczególnie bliskie są zmagania z nieuczciwymi praktykami banków. Specjalizuje się w tłumaczeniu wyroków oraz orzeczeń sądów, tak aby były zrozumiałe dla osób nie będących prawnikami.

Dodaj Opinie

Kliknij tutaj, aby opublikować komentarz