Wezwanie do zapłaty od PKO BP, Raiffeisen Bank, Santander Bank Polska i mBank! Co muszą wiedzieć frankowicze?

Ostatnio banki masowo wysyłają do Frankowiczów wezwania do zapłaty kapitału. Czym podyktowane są takie działania banku i jak na nie reagować? Jakie są możliwe strategie postępowania w takiej sytuacji oraz jakie mogą przynieść konsekwencje? Odpowiedzi na te pytania oraz wiele innych cennych informacji o kwestii potrąceń i odsetek znajdziesz w poniższym artykule.

Wezwania do zapłaty – w jakim celu bank je wysyła Frankowiczom?

Wysyłanie wezwania do zapłaty, w którym bank domaga się zwrotu kapitału, to ostatnio częsta strategia wielu banków. Stosują ją przede wszystkim PKO BP, Raiffeisen Bank, Santander Bank Polska oraz mBank. Inne banki również, chociaż może z mniejszym nasileniem, z tej możliwości korzystają. Czasami Frankowicz zdziwiony jest faktem otrzymania takiego wezwania do zapłaty kapitału w sytuacji, gdy w sprawie z powództwa Frankowicza bank utrzymuje, że umowa jest ważna, a postępowanie wciąż trwa. W oczach Frankowicza domaganie się w takiej sytuacji zwrotu kapitału oznacza niejako przyznanie się przez bank do tego, że umowa jest nieważna. Tak to widzą Frankowicze i ich pełnomocnicy, ale sądy niekiedy postrzegają to inaczej. Trzeba mieć to na uwadze przy podejmowaniu decyzji o strategii postępowania po otrzymaniu takiego wezwania do zapłaty.

Trzeba wiedzieć, że bank wysyłając wezwanie do zapłaty, nie tylko chce zapobiec ewentualnemu przedawnieniu swoich roszczeń, ale też chce skorzystać z prawa do odsetek, które mogą być naliczane od daty wezwania do zapłaty. Bank chce też wyraźnie wskazać, że domaga się zwrotu wypłaconego kiedyś Frankowiczowi kapitału i że w przypadku zignorowania tego faktu przez kredytobiorcę może wytoczyć mu proces. Takie wezwanie do zapłaty jest właśnie często sygnałem, że bank przymierza się do wytoczenia powództwa. I rzeczywiście niektóre banki wkrótce po tym takie pozwy składają. Niekiedy jednak bank wysyła wezwanie do zapłaty w celu nastraszenia Frankowicza i niejako zmuszenia go do podpisania niekorzystnej dla niego ugody.

Co zrobić po otrzymaniu wezwania do zapłaty od banku?

W sytuacji kiedy Frankowicz otrzyma wezwanie do zapłaty kapitału od banku, powinien jak najszybciej skontaktować się ze swoim pełnomocnikiem i przekazać mu nie tylko kopię takiego wezwania, ale też dokładną datę jego otrzymania. Jest to ważne, aby pełnomocnik mógł podjąć w tej sprawie odpowiednie kroki w wyznaczonym terminie.

Dalsze postępowanie w takiej sprawie musi być podyktowane indywidualną sytuacją Frankowicza, ponieważ nie ma w tej kwestii jednej uniwersalnej strategii, która zawsze się sprawdzi. Możliwości reakcji na wezwanie do zapłaty od banku jest kilka i prawnik, rozpatrując daną sytuację, najlepiej doradzi Frankowiczowi, co zrobić. Poinformuje go też o wszelkich możliwych konsekwencjach konkretnego działania.

Jakie mogą być strategie działania po otrzymaniu wezwania do zapłaty?

Jak już wspomniano wcześniej decyzja o tym, jaką strategię przyjąć po otrzymaniu ze strony banku wezwania do zapłaty, powinna być podejmowana indywidualnie po konsultacji z prawnikiem. Oto, jakie istnieją możliwości:

• W odpowiedzi na wezwanie do zapłaty można odpowiedzieć, że Frankowicz gotowy jest zwrócić kapitał w sytuacji jeśli bank przyzna, że umowa jest nieważna i zwróci wszystkie wpłacone środki. W ten sposób kredytobiorca rezygnuje z podniesienia zarzutu przedawnienia, wskazując jednocześnie, że chce się z bankiem rozliczyć, ale ten musi przyznać, że umowa jest nieważna. W sytuacji, gdyby bank rzeczywiście pozwał Frankowicza, taka odpowiedź będzie sygnałem dla sądu, że ten wyraził wolę rozliczenia się z bankiem.
• Oświadczenie o potrąceniu może być jednym ze sposobów reakcji Frankowicza na wezwanie do zapłaty. Trzeba się jednak w tym wypadku zastanowić, czy robić to od razu po otrzymaniu wezwania do zapłaty, czy dopiero po otrzymaniu pozwu. Najbezpieczniejszą dla Frankowicza opcją w tym przypadku, która może, ale nie musi uchronić Frankowicza przed procesem z powództwa banku, jest złożenie oświadczenia o potrąceniu już po otrzymaniu wezwania do zapłaty. Inną opcją jest złożenie takiego oświadczenia w odpowiedzi na pozew.

Oświadczenie o potrąceniu – możliwe konsekwencje w zależności od czasu jego złożenia

W przypadku spraw z powództwa banków część sądów wciąż traktuje pozwy banków nie jako działania pozorne, lecz podchodzi z całą powagą do roszczeń wysuwanych przez banki i zasądza zwrot kapitału na rzecz banku. W sytuacji, gdyby taki proces skończył się szybciej niż sprawa z powództwa Frankowicza, kredytobiorca mógłby znaleźć się w bardzo kłopotliwej sytuacji.

Jest to możliwe, ponieważ Frankowicz, który złożył pozew już jakiś czas temu do sądu w Warszawie, wciąż często czeka na rozpoznanie swojej sprawy. Bank natomiast może pozwać kredytobiorcę w jego miejscu zamieszkania, co w sytuacji, gdy jest to mniejsza miejscowość, daje szansę na to, że ten proces szybciej się zakończy.

Z tego względu ważne jest złożenie oświadczenia o potrąceniu i jeśli Frankowicz złoży je po otrzymaniu wezwania do zapłaty, może w ten sposób zapobiec przedstawionej powyżej sytuacji i wysuwania roszczeń przez bank. Złożenie oświadczenia dopiero po otrzymaniu pozwu może skutkować tym, że niektóre sądy mogą uznać, że skoro po otrzymaniu wezwania do zapłaty, Frankowicz się z niego nie wywiązał, to roszczenie banku jest zasadne i zasądzić zwrot kapitału.

Sąd może też obciążyć Frankowicza kosztami procesu, co stanowi czasem spore kwoty. Wydaje się więc, że gdyby Frankowicz takie oświadczenie złożył wcześniej, mogłoby to go przed takimi rozstrzygnięciami uchronić. Z drugiej strony jednak można stracić odsetki.

Co z odsetkami za opóźnienie w przypadku potrącenia?

Banki po złożeniu przez Frankowicza oświadczenia o potrąceniu wnoszą o umorzenie należnych mu odsetek, które były naliczane od momentu wysłania żądania zapłaty przez kredytobiorcę lub złożenia przez niego pozwu ze względu na wsteczny skutek potrącenia. Trzeba jednak pamiętać, że skutek ten odnosi się do stanu potrącalności, o którym mówi art. 498 kc., czyli do momentu, w którym obie wierzytelności stają się wymagalne.

Jeśli więc Frankowicz jako pierwszy dokonuje potrącenia swojej wierzytelności, która była wymagalna wcześniej, zachowuje prawo do odsetek naliczanych do tej pory, aż wierzytelność banku stanie się wymagalna.

Warto więc w oświadczeniu o potrąceniu wyraźnie wskazać, że w pierwszej kolejności kredytobiorca potrąca odsetki, a w dalszej kolejności należność główną. W niektórych sprawach pewnym sposobem na to, aby nie stracić odsetek, jest ich wcześniejsza kapitalizacja, ale takie działania powinno zawsze podejmować się po przeanalizowaniu sprawy i okoliczności. Zawsze trzeba też liczyć się z możliwością utraty odsetek w tej sytuacji, ponieważ sądy mogą to różnie interpretować. Nie ma jeszcze w tej sprawie jednoznaczniej opinii TSUE i do czasu kiedy się ona pojawi, trzeba podchodzić do tej kwestii indywidualnie i pod tym kątem rozważać podejmowanie w sprawie konkretnych kroków.

Co z odsetkami, o które wnosi bank?

Inną kwestią są odsetki, na które liczy bank, wnosząc pozew przeciwko Frankowiczowi. Sądy nie przyjęły jeszcze w tej sprawie jednolitego kierunku orzekania. Niektóre z nich uznają takie roszczenia za bezzasadne, biorąc pod uwagę zasady dobrych obyczajów i intencje banków przy składaniu pozwów.

Nie wszystkie sądy jednak reagują jeszcze w ten sposób. Są już jednak wyroki, które mówią, że banki nie mogą żądać odsetek w sytuacji, gdy żądają zwrotu kapitału, a jednocześnie uznają umowę za ważną. To orzecznictwo nie jest jednak jeszcze na tyle ukształtowane, aby każda sprawa się w ten sposób kończyła i nie wiadomo, jak to będzie kształtowało się w przyszłości.

Wezwanie do zapłaty od banku dla Frankowicza może być niezwykle stresujące i trzeba na nie szybko zareagować, konsultując się ze swoim prawnikiem. Brak reakcji może skutkować wytoczeniem przez bank pozwu i zasądzeniem zwrotu kapitału na rzecz banku. Pełnomocnik Frankowicza po poinformowaniu go o tym przez kredytobiorcę i analizie sprawy podpowie najlepsze możliwe kroki, aby tę kwestię rozwiązać w możliwie najlepszy dla Frankowicza sposób.

Nie ma jednak uniwersalnej metody, która sprawdzi się idealnie w każdym przypadku. Z tego względu ważne jest rozważenie różnych możliwości wspólnie z prawnikiem i podjęcie kroków najlepszych w danym przypadku. Należy pamiętać, że są to kwestie skomplikowane dlatego kontakt z prawnikiem jest konieczny i powinien nastąpić jak najszybciej!.