Niestety, żeby odzyskać pieniądze, które bank bezprawnie pobrał w związku z umową kredytową zawartą we franku szwajcarskim, będziesz musiał wystąpić przeciwko bankowi na drogę postępowania sądowego i choć to rozwiązanie zapewne dla większości kredytobiorców nie brzmi zachęcająco, to z całą pewnością jest ono najskuteczniejsze.
Po kilku latach batalii sądowych frankowiczów z bankami, sądy wypracowały już w miarę jednolitą linię orzeczniczą, korzystną oczywiście dla frankowiczów, jednakże kamieniem milowym w tego typu sprawach okazać się może wyrok prejudycjalny Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie Dziubak, w którym znajdziemy odpowiedzi Trybunału na pytania zadane przez Sąd Okręgowy w Warszawie.
Na ten moment jeszcze nie wiadomo kiedy Trybunał wyda wyrok w którym ustosunkuje się do pytań zadanych przez Sąd Okręgowy, jednakże w sprawie tej głos zabrał już Rzecznik Generalny TSUE wydając opinię, która jest bardzo przychylna dla kredytobiorców.
Zobacz:
Opinia Rzecznika jest dokumentem, który poprzedza wydanie przez Trybunał Sprawiedliwości wyroku, istotne jednak jest, że praktycznie zawsze wnioski zawarte w opinii Trybunał przyjmuje jako własne, idąc więc tym tokiem rozumowania, jeżeli Trybunał i w tej sprawie podzieli stanowisko Rzecznika zawarte w opinii, frankowicze mogą być spokojni o wynik toczących się z ich inicjatywy procesów.
W przedmiotowej opinii Rzecznik odniósł się do wszystkich zadanych przez Sąd Okręgowy pytań i wnioski są następujące. Przede wszystkim Rzecznik odniósł się do artykuł 6 ust. 1 dyrektywy 93/13/EWG wskazując, że zawarte w nim sformułowanie, iż nieuczciwe warunki „nie będą wiążące dla konsumenta” oznacza, że przepis ten stanowi „przepis bezwzględnie wiążący, który zmierza do zastąpienia formalnej równowagi praw i obowiązków stron, ustanowionej w umowie, równowagą rzeczywistą, która przywraca równość stron”.
Powyższe oznacza zatem, że sąd krajowy, jeżeli dysponuje niezbędnymi w tym celu informacjami co do okoliczności prawnych i faktycznych, jest zobowiązany z urzędu do zbadania ewentualnego nieuczciwego charakteru warunku umownego i do podjęcia w związku z nim czynności prowadzących do usunięcia takiej nierównowagi celem zagwarantowania skuteczności ochrony założonej w dyrektywie.
Sąd krajowy, po stwierdzeniu nieuczciwego charakteru warunku umowy, zobowiązany jest więc do odstąpienia od stosowania go, albowiem powołany przepis dyrektywy nakazuje, aby owe uregulowania prawne przewidywały, że nieuczciwe warunki „nie będą wiążące dla konsumentów”.
Z powyższego wynika, że do sądu krajowego stwierdzającego nieuczciwy charakter warunku umowy należy wyciągnięcie wszelkich wynikających z tego zgodnie z prawem krajowym konsekwencji w celu zapewnienia, aby warunek ten nie wywoływał skutków względem konsumenta, z wyjątkiem sytuacji, w której sam konsument sprzeciwia się usunięciu z umowy takiego warunku.
Sąd nie jest więc uprawniony do zmiany treści warunku, co do którego stwierdził, że ma on nieuczciwy charakter, a jak wiadomo, takie rozwiązanie również było stosowane przez polskie sądy powszechne.
Jedyny wyjątek od powyższej zasady, czyli zastąpienie nieuczciwego warunku przepisem krajowym o charakterze dyspozytywnym, możliwe jest, gdy spełnione zostaną dwie przesłanki: po pierwsze, gdy zaniechanie stosowania warunku uznanego za nieuczciwy oznacza, na mocy prawa krajowego, unieważnienie całej umowy, oraz po drugie, jeżeli unieważnienie tej umowy naraża konsumenta na szczególnie niekorzystne konsekwencje.
Zatem sąd krajowy może usunąć nieuczciwy warunek poprzez zastąpienie go przepisem prawa krajowego o charakterze dyspozytywnym w sytuacjach, w których unieważnienie nieuczciwego warunku zobowiązywałaby sąd do stwierdzenia nieważności danej umowy w całości, narażając przez to konsumenta na szczególnie niekorzystne penalizujące konsekwencje, a więc po raz kolejny priorytet nadaje się dobru kredytobiorcy.
Rzecznik wskazał ponadto, że stwierdzenie nieważności umowy kredytu co do zasady pociąga za sobą takie same następstwa jak postawienie pozostałej do spłaty kwoty kredytu w stan natychmiastowej wymagalności, co może przekraczać możliwości finansowe konsumenta, jeżeli jednak to konsument domaga się unieważnienia zawartej umowy to sąd nie może utrzymać jej w mocy dlatego, że w jego ocenie takie rozwiązanie nie jest dla konsumenta korzystne.
Wyrok TSUE zgodny z wydaną opinią z całą pewnością uprości procesy o kredyty we frankach i wyeliminuje rozbieżności w stosowaniu przepisów, a to dlatego, że wyrok ten będzie wiązać wszystkie sądy, a nie tylko sąd, który wystąpił z pytaniem. Twierdzenia zawarte w wyroku będą więc musiały być respektowane przez wszystkie sądy krajowe.
Dodaj Opinie