Jak orzekają w sprawach o kredyty we frankach sądy w Katowicach i na Śląsku – analiza po zmianach KPC 2023 r.

Sektor bankowy nie kryje rozczarowania, że rządzący nie zdecydowali się na wprowadzenie ustawy frankowej według koncepcji KNF. Z  wypowiedzi Ministra Sprawiedliwości sprzed kilku dni wynika, że spory frankowe nadal będą rozstrzygane w sądach. Po ostatniej nowelizacji Kpc zmieniającej właściwość miejscową dla spraw frankowych banki naiwnie liczą, że sędziowie z lokalnych sądów zaczną mniej „rutynowo” podchodzić do orzekania w sprawach dotyczących kredytów w CHF. Celem wprowadzonych zmian w przepisach było przekierowanie pozwów frankowych z tzw. Wydziału Frankowego Sądu Okręgowego w Warszawie do sądów w innych miastach Polski. Z uwagi na to, że aglomeracja śląska skupia największą liczbę ludności w Polsce (pod tym względem przewyższa nawet aglomerację warszawską), do sądów na terenie Śląska trafią tysiące nowych pozwów od Frankowiczów. Sądy w śląskich miastach od dawna rozstrzygają sprawy frankowe i unieważniają wadliwe kredyty. Nie ma zatem obaw, że nowelizacja Kpc pogorszy sytuację kredytobiorców. Wprost przeciwnie, czas oczekiwania na wyrok może się skrócić, a kredytobiorcy będą mieli blisko do sądów.

• Zmiana w Kpc dotycząca właściowości sądów w sprawach frankowych przełoży się na większe obłożenie tego typu postępowaniami sądów na terenie Śląska. Część pozwów, które trafiłyby do tzw. Wydziału Frankowego działającego w Warszawie, po nowelizacji przepisów wpłynie do sądów w Katowicach i w innych miastach Śląska.
• Chociaż sędziowie w śląskich sądach będą mocniej obłożeni sprawami, Frankowicze nie powinni stracić w wyniku wprowadzonych zmian w przepisach. Będą mieli bliżej do sądu w razie wezwania do uczestnictwa w rozprawie, a ich sprawą zajmą się z pewnością doświadczeni sędziowie, bo sądy na Śląsku od wielu lat rozstrzygają spory frankowe.
• Orzecznictwo śląskich sądów w zakresie kredytów we franku jest stabilne i zdecydowanie korzystne dla kredytobiorców, którzy bez trudu wygrywają swoje sprawy, także te bardziej skomplikowane. Na Śląsku działają od lat bardzo doświadczone kancelarie frankowe, posiadające na koncie setki wygranych spraw z bankami.

Frankowicze ze Śląska zyskają po zmianach w Kpc

W związku z gigantycznym napływem pozwów do tzw. Wydziału Frankowego Sądu Okręgowego w Warszawie Ministerstwo Sprawiedliwości postanowiło zapobiec katastrofie i podczas prac nad nowelizacją Kpc przepchnęło poprawkę do projektu ustawy, dzięki której najbardziej popularny wśród Frankowiczów sąd zostanie odciążony.

Przypomnijmy, że Wydział Frankowy SO w Warszawie (XXVIII Wydział Cywilny) zaczął działać z początkiem kwietnia 2021 roku, a w ciągu kolejnych dwóch lat wpłynęło do niego około 40 tys. nowych spraw, które musi rozpoznać nieco ponad 20 sędziów. Po czerwcowych korzystnych dla Frankowiczów wyrokach TSUE prognozowany jest jeszcze potężniejszy napływ do sądów nowych spraw frankowych. Gdyby nie interwencja Ministerstwa Sprawiedliwości, wkrótce mogłoby dojść do paraliżu w warszawskim sądzie.

Na mocy art. 18 ustawy zmieniającej Kpc ustawodawca zadecydował, że przez następne 5 lat sprawy dotyczące kredytów waloryzowanych kursem walut obcych będą mogły być inicjowane wyłącznie przed sądami, w których okręgach zamieszkują powodowie. Zmiana ta wpłynie na sytuację Frankowiczów ze Śląska, ale na pewno jej nie pogorszy.

Do tej pory kredytobiorcy zamieszkujący na terenie województwa śląskiego często decydowali się składać pozwy do sądów w Warszawie, a w szczególności do Wydziału Frankowego. Działo się tak ze względu na panującą powszechnie opinię, że stołeczne sądy są lepiej zaznajomione ze specyfiką spraw frankowych, bo rozstrzygają je od wielu lat. Niektórzy prawnicy sugerowali aby złożyć pozew do sądu w Warszawie z uwagi na bardziej przewidywalne i zdecydowanie prokonsumenckie orzecznictwo tamtejszych sądów. Ponadto w Wydziale Frankowym łatwiej można było uzyskać zabezpieczenie w postaci wstrzymania spłaty rat na czas trwania procesu.

Aktualnie nie ma już takich różnic w sposobie orzekania pomiędzy sądami w Warszawie a sądami w innych dużych miastach Polski. Frankowicze ze Śląska mogą tylko zyskać na zmianach w Kpc, bo będą mieli bliżej do sądu w razie jeśli zostaną wezwani do udziału w rozprawie, a dodatkowo skróci się czas oczekiwania na wyrok z uwagi na to, że sprawy frankowe będą równomiernie rozkładały się pomiędzy poszczególne sądy. Po wyroku TSUE z 15 czerwca br. do sprawy C-287/22 sądy krajowe (nie tylko warszawskie) chętniej akceptują też wnioski o zabezpieczenie roszczeń Frankowiczów.

Sądy w Katowicach i na Śląsku od dawna świetnie sobie radzą ze sprawami frankowymi

Trzeba przypomnieć, że dla śląskich sądów sprawy frankowe nie stanowią novum. Do sądów w Katowicach od wielu lat wpływają sprawy dotyczące kredytów frankowych ING Banku, który ma główną siedzibę właśnie w stolicy aglomeracji śląskiej. Jeżeli zaś chodzi o Frankowiczów z innych banków, to dotychczas nie zawsze decydowali się oni na złożenie pozwów do Warszawy. Równie często kierowali swoje sprawy do sądów na terenie Śląska, zatem tutejsi sędziowie są dobrze zaznajomieni z tematyką kredytów frankowych.

Orzecznictwo śląskich sądów w kwestii kredytów we franku jest mocno utrwalone i kształtuje się zdecydowanie na korzyść Frankowiczów. Od wielu lat w śląskich miastach zapadają wyroki unieważniające wadliwe umowy frankowe. Co więcej, sądy na Śląsku odrzucają bezpodstawne roszczenia banków o zapłatę wynagrodzenia za korzystanie z kapitału.

Spodziewany większy niż do tej pory napływ pozwów frankowych nie sparaliżuje sądów na Śląsku, bo są one do tego przygotowane. Poniżej przybliżamy dwie sprawy zakończone wygraną Frankowiczów na Śląsku.

Prawomocne unieważnienie w Katowicach kredytu frankowego Santander BP plus oddalone roszczenie banku o wynagrodzenie

Sprawa o sygn. I ACa 622/21 znalazła swój pozytywny dla kredytobiorców finał w dniu 20 marca 2023 r., kiedy to Sąd Apelacyjny w Katowicach oddalił apelację Santander Bank Polska od wcześniejszego wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 29 stycznia 2021 r. do sprawy o sygn. II C 529/20. Sąd Apelacyjny zgodził się ze stanowiskiem sądu I instancji, że umowa kredytu frankowego zawarta z bankiem Santander jest nieważna i zasądził na rzecz kredytobiorców zwrot ponad 170 tys. zł wraz z odsetkami oraz obciążył bank całością kosztów procesu.

Co interesujące, sprawa dotyczyła kredytu spłaconego w całości, a kredytobiorcy domagali się od banku zwrotu różnicy pomiędzy dokonanymi wpłatami a wysokością kapitału kredytu. Ich roszczenia zostały w całości uwzględnione, a dodatkowo sąd oddalił zgłoszone przez bank w toku procesu roszczenie dotyczące zapłaty tzw. wynagrodzenia za korzystanie z kapitału. Po prawomocnym wyroku bank zapłacił kredytobiorcom zasądzone kwoty wraz z odsetkami. Sprawa w dwóch instancjach trwała łącznie 33 miesiące. Kredytobiorców reprezentowała Kancelaria Sosnowski – Adwokaci i Radcowie Prawni.

Szybkie unieważnienie umowy frankowej Banku Millennium w Gliwicach. Nietypowa sprawa kredytobiorców prowadzących działalność gospodarczą

Sprawa o sygn. I C 763/20 dotycząca umowy frankowej dawnego Euro Banku (obecnie Bank Millennium) zasługuje na omówienie z kilku powodów. Po pierwsze została ona ekspresowo rozstrzygnięta przez sąd w Gliwicach pomimo problemów stwarzanych przez pozwany bank. W dniu 15 lutego 2022 roku, tj. po 13 miesiącach od zainicjowania procesu, Sąd Okręgowy w Gliwicach uznał przedmiotową umowę za nieważną. Wyrok z pewnością zapadłby jeszcze szybciej, gdyby nie fakt, że powołany przez bank świadek dwukrotnie nie stawił się na rozprawy. Ostatecznie sąd pominął dowody z jego zeznań.

Przedmiotowa sprawa była też o tyle nietypowa, że pod adresem zakupionej na kredyt nieruchomości zarejestrowana była działalność gospodarcza. Pozwany bank próbował podważyć przysługujący kredytobiorcom status konsumenta. Dzięki szybkiej i trafnej reakcji prowadzącej sprawę Kancelarii Sosnowski – Adwokaci i Radcowie Prawni sąd nie miał wątpliwości, że w chwili zawierania umowy kredytobiorcy występowali jako konsumenci, zatem przysługuje im ochrona przed nieuczciwymi warunkami w umowie.