Sytuacja finansowa Getin Banku pogarsza się, czego przejawem są ostatnie działania Komisji Nadzoru Finansowego, która w dniu 22 grudnia 2021 r. podjęła jednogłośnie decyzję o braku akceptacji wniosku banku o zatwierdzenie aktualizacji planu naprawy. Jednocześnie KNF zobowiązała Getin Bank do przygotowania w terminie 4 miesięcy nowego planu naprawy oraz zadecydowała o ustanowieniu od dnia 27 grudnia 2021 r. kuratora dla banku, którym został ustanowiony Bankowy Fundusz Gwarancyjny. Kurator ma wspierać organy zarządcze banku w działaniach zmierzających do polepszenia kondycji ekonomiczno-finansowej, która już od kilku lat jest zła.
Frankowicze mają zatem powód do niepokoju, bo wizja upadłości Getin Banku, czy poddania go przez BFG przymusowej restrukturyzacji jest całkiem realna. W takiej sytuacji dochodzenie roszczeń z tytułu umów frankowych może być utrudnione. Jak przygotować się na najczarniejszy scenariusz? Kilka możliwości zabezpieczenia roszczeń omawiamy poniżej.
Getin Bank wciąż w trudnej sytuacji
Pomimo podejmowanych już wcześniej działań naprawczych i restrukturyzacyjnych Getin Bank jest w bardzo trudnej sytuacji. Bank posiada portfel kredytów frankowych wart blisko 9 mld zł, stanowiący największy (w porównaniu do innych banków) udział kredytów waloryzowanych kursem obcej waluty w portfelu aktywów ogółem. Na skutek notowanych regularnie od 2016 roku strat finansowych, na poziomie około 0,5 mld złotych rocznie, skurczyły się znacząco kapitały własne banku, które obecnie wynoszą około 2 mld złotych. Wpływ na wykazywane przez bank straty miały m.in. utworzone rezerwy na ryzyko prawne związane ze sporami sądowymi na tle kredytów frankowych. Wskaźnik pokrycia portfela frankowego rezerwami w przypadku Getin Banku wynosi zaledwie 4%, tj. zdecydowanie poniżej poziomu utrzymywanego przez inne banki.
Getin Bank od dawna milczy w sprawie ugód z Frankowiczami. Pojawiły się już jednak wyliczenia, że realizacja programu ugód według propozycji KNF kosztowałaby bank ponad 3 mld złotych, tj. więcej niż posiada on funduszy własnych.
Możliwe scenariusze dla Getin Banku
Chociaż przyszłość Getin Banku rysuje się raczej w czarnych barwach, nie można jednak wykluczyć, że bank pozyska inwestora, który go dokapitalizuje lub uzyska dofinansowanie z BFG.
Część prawników uważa za całkiem realną wizję, że Getin Bank w krótkim czasie znajdzie się w stanie upadłości i przestanie kontynuować działalność. W tym wariancie Frankowicze będą mieli trudności z odzyskaniem na drodze sądowej pełnych kwot, nienależnie pobranych przez bank z tytułu nieuczciwego kredytu frankowego. Masy upadłościowej może wówczas nie starczyć, aby zaspokoić wszystkich kredytobiorców.
Jeszcze bardziej pesymistyczny scenariusz zakłada, że Getin Bank mógłby podzielić los Idea Banku i zostać objęty przymusową restrukturyzacją. W tej sytuacji lepsze aktywa przejęte zostałyby zapewne przez inny bank, a w Getin Banku pozostałby toksyczny portfel frankowy.
Pozycja Frankowiczów byłaby zbliżona do osób dochodzących roszczeń z tytułu obligacji GetBack, tj. dochodzenie roszczeń od banku byłoby znacznie utrudnione. Wobec podmiotu poddanego przymusowej restrukturyzacji nie jest możliwe prowadzenie postępowań zabezpieczających, a uzyskane wcześniej zabezpieczenia, np. w postaci zajęcia kwoty na rachunku, upadają w trakcie restrukturyzacji z mocy prawa. Nie można więc wykluczyć, że wzorem obligatariuszy z Idea Banku, Frankowicze z Getin Banku próbowaliby w tej skrajnie niekorzystnej sytuacji pozywać Skarb Państwa.
Jak zabezpieczyć swoje roszczenia z tytułu kredytu frankowego zawartego z Getin Bankiem?
Kancelarie Frankowe podpowiadają, że najlepszym sposobem na odzyskanie od banku nienależnie pobranych kwot jest zakwestionowanie umowy kredytowej w pozwie przeciwko Getin Bankowi wraz z wnioskiem o zabezpieczenie roszczeń. Wniosek o zabezpieczenie powinien obejmować zawieszenie obowiązku spłaty rat do czasu uzyskania prawomocnego wyroku. W ten sposób skala roszczeń wobec banku nie będzie się powiększała, a ewentualna szkoda w wyniku zmaterializowania się czarnego scenariusza będzie mniejsza.
Warto podjąć kroki prawne jak najszybciej, tak aby postępowanie sądowe posuwało się do przodu w kierunku prawomocnego wyroku dopóki sytuacja finansowa Getin Banku nie jest jeszcze katastrofalna. Zabezpieczenie roszczeń jest ważnym instrumentem w sytuacji kredytobiorców Getin Banku. Istnieje uzasadnione zagrożenie, że do czasu uzyskania prawomocnego wyroku bank nie będzie dysponował już majątkiem, z którego będzie można zaspokoić roszczenia.
Inną formą zabezpieczenia roszczeń jest zajęcie wierzytelności na rachunku bankowym prowadzonym w Getin Banku lub na rachunkach banku prowadzonych przez NBP. Trzeba podkreślić, że jest to narzędzie najskuteczniejsze, ale jednocześnie bardzo kosztowne, gdyż wymagana jest opłata komornicza w wysokości 5% sumy zabezpieczenia. Można próbować uzyskać zwolnienie z kosztów postępowania zabezpieczającego, składając wniosek do sądu rejonowego właściwego dla komornika. Trzeba jednak zaznaczyć, jak wspomniano już wyżej, że w sytuacji poddania banku przymusowej restrukturyzacji zabezpieczenia tracą ważność, tj. środki zabezpieczone na rachunku przejmie nabywca aktywów banku.
Alternatywa dla zabezpieczenia roszczeń – zaprzestanie płacenia rat. To rozwiązanie nie dla każdego.
Kolejne wpłaty rat pogłębiają skalę rozliczeń z bankiem oraz zwiększają potencjalną szkodę w sytuacji, gdyby odzyskanie od banku należności było utrudnione. Stanowiska sądów w kwestii udzielania Frankowiczom zabezpieczenia roszczeń nie są jeszcze jednorodne. Wiadomo, że tzw. wydział frankowy (XXVIII Wydział Cywilny) Sądu Okręgowego w Warszawie jest nastawiony przychylnie do udzielania zabezpieczenia, jeśli Frankowicz spłacił całość pożyczonego kapitału. Nie wszystkie krajowe sądy podchodzą do tego tematu podobnie, chociaż fatalna sytuacja finansowa Getin Banku i związane z tym możliwe utrudnienia w przyszłości z wyegzekwowaniem wyroku powinny stanowić dodatkowy argument dla sędziów.
Część kredytobiorców decyduje się na bardziej ryzykowne działanie tj. samowolnie zaprzestaje spłaty rat w momencie, kiedy do banku wpłacona została kwota równa lub przekraczająca kapitał kredytu. Prawnicy przestrzegają jednak, że taką decyzję trzeba dobrze przemyśleć lub skonsultować z prawnikiem. Wymaga ona także dużej odporności psychicznej, gdyż banki podejmują bardzo agresywne działania windykacyjne. Najczęstszą konsekwencją zaprzestania spłaty rat jest wypowiedzenie przez bank umowy kredytowej oraz skierowanie przeciwko kredytobiorcy pozwu o zapłatę kwoty będącej równowartością w złotówkach zobowiązania wyrażonego w walucie po przeliczeniu go według kursu z tabeli bankowej.
W sytuacji jeśli umowa kredytowa Getin Banku zawierała niedozwolone postanowienia umowne odnoszące się do mechanizmu przeliczeniowego i miała charakter konsumencki, istnieją szanse, że sprawa sądowa wytoczona przez bank zakończy się korzystnym wyrokiem dla kredytobiorcy.
Dodaj Opinie