W odróżnieniu od takich „potęg frankowych” jak mBank czy PKO BP, rezerwy na kredyty waloryzowane kursami walut obcych BOŚ Banku nie są szacowane w miliardach złotych, ale mimo to znacząco odbijają się na wynikach finansowych tej instytucji. BOŚ Bank zaprezentował właśnie raport za III kwartał 2023 roku, z którego wynika że od początku stycznia do końca września br. wypracował zysk netto na poziomie 78,7 mln zł, a w samym III kwartale br. zarobił na czysto 22,9 mln zł. Chociaż dodatni wynik finansowy jest powodem do zadowolenia, to trzeba podkreślić że w minionym roku było znacznie lepiej, bo w trzech pierwszych kwartałach bank zarobił 115,9 mln zł, czyli o 32,1 proc. więcej. Negatywny wpływ na wynik finansowy za trzy kwartały 2023 roku miały znacznie większe rezerwy na kredyty frankowe – koszty z tego tytułu wyniosły w tym roku 237 mln zł, wobec 17,6 mln zł w analogicznym okresie ubiegłego roku. BOŚ Bank nie odniósł też sukcesu z programem ugód – od końca stycznia 2022 roku do końca września 2023 roku podpisał ich zaledwie 540.
- BOŚ Bank zaraportował zysk netto za III kwartał 2023 roku w kwocie 22,9 mln zł, to jest znacznie poniżej oczekiwań. Głównym powodem słabego wyniku są większe rezerwy na kredyty w CHF i innych walutach, które sięgnęły w tym kwartale kwoty 75,2 mln zł. Rezerwy zawiązane przez bank od początku tego roku wynoszą 237 mln zł.
- Powodem decyzji BOŚ Banku o zwiększeniu poziomu rezerw na ryzyko prawne związane z kredytami w obcych walutach jest rosnąca liczba pozwów sądowych, niekorzystny dla sektora wyrok TSUE z 15 czerwca br. w sprawie wynagrodzenia za korzystanie z kapitału oraz uatrakcyjnienie przez bank warunków ugód frankowych.
- BOŚ Bank realizuje od końca stycznia 2022 roku program ugód według wytycznych Szefa KNF. Dotychczas udało mu się podpisać zaledwie 540 ugód, stąd decyzja z września br. o zaoferowaniu Frankowiczom i posiadaczom kredytów w innych walutach korzystniejszego kursu przeliczenia zadłużenia na złote.
- Zdecydowanie więcej posiadaczy kredytów we franku szwajcarskim i w innych walutach (USD i EUR) decyduje się na pozwanie BOŚ Banku niż na zawarcie ugody. Liczba toczących się przeciwko temu bankowi spraw z powództwa Frankowiczów i osób zadłużonych w innych obcych walutach wyniosła na dzień 30 września 2023 roku 1.384.
- Zarówno kredytobiorcy frankowi, jak i posiadacze umów kredytów denominowanych do USD czy EUR w BOŚ Banku bardzo szybko wygrywają swoje sprawy w sądach i zyskują po kilkaset tysięcy złotych. Na końcu artykułu prezentujemy dwie sprawy zakończone unieważnieniem umów BOŚ Banku w CHF i USD w ciągu 3 i 7 miesięcy.
Kredyty we frankach kładą się cieniem na wynikach finansowych BOŚ Banku
BOŚ Bank osiągnął w okresie I-III kwartał 2023 roku bardzo dobry wynik z tytułu odsetek, bo aż 613,2 mln zł (wzrost r/r wyniósł 22,6 proc.) oraz stosunkowo dobry wynik z tytułu opłat i prowizji na poziomie 96,5 mln zł (niewielki spadek r/r o 1,2 proc.). Teoretycznie powinno to zwiastować zysk netto za ten okres na poziomie setek milionów złotych, tymczasem w III kwartale br. bank zarobił na czysto tylko 22,9 mln zł, a zysk netto za trzy kwartały wyniósł 78,7 mln zł.
W raporcie za III kwartał BOŚ Bank podaje jako główną przyczynę słabych wyników finansowych wzrost ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych (głównie we franku szwajcarskim, ale także w euro i dolarze). W III kwartale bank zawiązał dodatkowe rezerwy na kredyty waloryzowane kursem walut obcych w wysokości 75,2 mln zł, a od początku roku rezerwy te wyniosły 237 mln zł, podczas gdy w analogicznym okresie 2022 roku było to tylko 17,6 mln zł.
Tak drastyczny wzrost rezerw to efekt zmiany parametrów modelu szacowania wysokości rezerw po uwzględnieniu niekorzystnego dla sektora bankowego wyroku TSUE z 15 czerwca 2023 r. w sprawie wynagrodzenia za korzystanie z kapitału, znacznego przyrostu nowych spraw sądowych oraz wprowadzonych zmian w programie ugód. Łącznie rezerwy na kredyty w CHF i innych walutach sięgają już w BOŚ Banku kwoty 691,7 mln zł i pokrywają około 93 proc. wartości całego portfela tych kredytów.
2,5 raza więcej pozwów przeciwko BOŚ Bankowi niż zawartych ugód
BOŚ Bank jako trzeci z banków (po PKO BP i ING BSK) przystąpił w dniu 31 stycznia 2022 roku do realizacji programu ugód frankowych opartych na propozycji Szefa KNF tj. polegających na przewalutowaniu kredytów na złote po kursie z dnia zawarcia tak jakby były zaciągnięte od początku w PLN i oprocentowane według stawki WIBOR plus odpowiednia marża. Teraz bank ujawnia całą prawdę na temat efektów realizacji tego programu.
Jak wynika z raportu finansowego za III kwartał br., od końca stycznia 2022 roku do końca września 2023 roku wpłynęły do banku 1.194 wnioski dotyczące mediacji w sprawie ugód, przy czym w roku bieżącym było ich 396. Jednak na podpisanie z bankiem ugody zdecydowało się znacznie mniej kredytobiorców – ugodami objęte zostało 540 umów.
Od września br. bank wprowadził korzystniejsze dla klientów zasady zawierania ugód, które mają dotyczyć atrakcyjniejszego kursu waluty przy przeliczeniu zobowiązania na złote. Jednocześnie jeden z członków rady nadzorczej banku oddelegowany do pełnienia funkcji wiceprezesa zarządu Paweł Trętowski zakomunikował w mediach, że bank nie zamierza już radykalnie polepszać warunków ugód.
Opublikowane przez BOŚ Bank dane pokazują niezbicie, że znacznie więcej posiadaczy kredytów waloryzowanych kursem walut obcych zdecydowało się na złożenie pozwu sądowego z żądaniem uznania umowy za nieważną oraz zasądzenia zwrotu wpłaconych rat kredytowych niż na zawarcie z bankiem ugody. Na dzień 30 września 2023 roku w sądach toczyły się 1.384 sprawy przeciwko BOŚ Bankowi, które dotyczyły umów kredytów denominowanych do CHF (ale także USD i EUR) o wartości przedmiotu sporu wynoszącej 508,22 mln zł.
Bank informuje w raporcie, że przy ocenie ryzyka prawnego uwzględnia niekorzystne dla banków orzecznictwo polskich sądów oraz wyroki TSUE, które mają wpływ na wzrost liczby spraw toczących się w sądach oraz przyrost wartości dochodzonych przez kredytobiorców roszczeń. W związku z niekorzystnym dla sektora bankowego wyrokiem TSUE z 15 czerwca 2023 roku do sprawy C-520/21 dotyczącej wynagrodzenia za korzystanie z kapitału, bank pracuje nad koncepcją dochodzenia kapitału w wysokości zwaloryzowanej, ale jednocześnie zaznacza że nieznana jest skala roszczeń kredytobiorców ponad zwrot wpłaconych rat, które dopuścił Trybunał. Decydujące znaczenie będzie miał tutaj kolejny wyrok TSUE w sprawie waloryzacji świadczeń.
BOŚ Bank przegrywa w sądach sprawy z Frankowiczami i posiadaczami kredytów w innych walutach
Chociaż portfel kredytów waloryzowanych kursami walut obcych BOŚ Banku jest w porównaniu do sytuacji w innych bankach stosunkowo niewielki, to stanowi dla tego banku spore obciążenie. Zarówno posiadacze kredytów we franku szwajcarskim, jak i w innych walutach (w USD i EUR) bez problemu wygrywają z tym bankiem w sądach, w wyniku czego bank musi im zwracać olbrzymie kwoty w złotówkach i w walutach obcych. Poniżej prezentujemy dwie sprawy rozstrzygnięte w ostatnich miesiącach na korzyść kredytobiorców z BOŚ Banku.
Ekspresowe unieważnienie kredytu frankowego BOŚ Banku w Rzeszowie w 3 miesiące. Zysk kredytobiorczyni z wyroku wyniósł 123 tys. zł
W dniu 2 czerwca 2023 r. Sąd Okręgowy w Rzeszowie, po zaledwie 3 miesiącach od zainicjowania procesu, wyrokiem wydanym do sprawy o sygn. I C 435/23 ustalił nieważność umowy kredytu hipotecznego denominowanego do CHF zaciągniętego w 2005 roku w BOŚ Banku. Na rzecz kredytobiorczyni zasądzone zostały kwoty 125.582 zł oraz 2.322,14 CHF wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie oraz 6.417 tytułem zwrotu kosztów procesu.
W ramach postępowania w I instancji odbyła się tylko jedna rozprawa, w trakcie której powódka została przesłuchana na okoliczność zaciągnięcia kredytu. Wyrok zapadł w tempie ekspresowym m.in. dzięki temu że sąd oddalił wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego, bo do wydania rozstrzygnięcia wystarczył materiał dowodowy w postaci dokumentów i przesłuchania stron.
Łączna korzyść kredytobiorczyni z wyroku unieważniającego umowę kredytu frankowego BOŚ Banku – po uwzględnieniu nadpłaty kapitału w wysokości 9 tys. zł oraz wykazywanego przez bank salda zadłużenia na poziomie 114 tys. zł – wyniosła 123 tys. zł. Sprawę prowadziła Kancelaria Adwokacka Paweł Borowski.
Szybkie unieważnienie kredytu BOŚ Banku denominowanego do USD w Krakowie w 7 miesięcy. Zysk kredytobiorców z wyroku wyniósł 417 tys. zł
Równie sprawnie potoczyło się inne postępowanie wytoczone przeciwko BOŚ Bankowi z powództwa kredytobiorców, którzy w 2009 roku zawarli umowę o kredyt hipoteczny denominowany do dolara amerykańskiego. Sprawa o sygn. I C 254/23 toczyła się przed Sądem Okręgowym w Krakowie zaledwie 7 miesięcy i zakończyła wyrokiem z dnia 6 września 2023 r. ustalającym nieważność spornej umowy. Dodatkowo sąd w Krakowie na rzecz powodów zasądził kwoty 113.315,97 zł oraz 36.642,17 USD wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, a także kwotę 11.834 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.
W ramach postępowania w I instancji przeprowadzone zostały dwie rozprawy, a w trakcie jednej z nich doszło do przesłuchania powodów na okoliczność zaciągnięcia kredytu. Sąd nie miał wątpliwości, że przedmiotowa umowa miała charakter waloryzowany do USD a nie stricte walutowy, jak próbował dowieść bank. Do stwierdzenia nieważności umowy nie była potrzebna opinia biegłego, co przyspieszyło moment wydania wyroku.
Kredytobiorcy osiągnęli w wyniku wyroku unieważniającego umowę kredytu BOŚ Banku powiązanego z kursem USD kwotę około 417 tys. zł. Pomimo kilkunastu lat regularnej spłaty rat bank twierdził, że saldo zadłużenia wynosi jeszcze 462 tys. zł, podczas gdy pierwotna wartość kredytu w PLN opiewała na 331 tys. zł a suma dokonanych spłat wyniosła 286 tys. zł. Jeżeli wyrok się uprawomocni, kredytobiorcy będą musieli oddać bankowi tylko brakującą kwotę kapitału a wykazywane przez bank saldo zadłużenia spadnie do 0 i nie będzie trzeba już dalej płacić rat. Kredytobiorców reprezentowała Kancelaria Adwokacka Paweł Borowski.
Dodaj Opinie