Zbliża się koniec wolnej amerykanki na rynku usług odszkodowawczych i prawnych. Ministerstwo Sprawiedliwości chce nałożyć na przedstawicieli tego sektora nowe obowiązki. Co więcej, zmiany w kodeksie etyki wprowadza także środowisko adwokatów i radców prawnych. Nie da się ukryć, że tego rodzaju działania są niezwykle potrzebne, gdyż nie tylko mogą pomóc w uregulowaniu rynku, ale również mają szansę zwiększyć bezpieczeństwo klientów.
- Ministerstwo Sprawiedliwości opracowało projekt, którego założeniem jest uregulowanie rynku kancelarii odszkodowawczych. Wkrótce zostanie on przekazany do konsultacji społecznych
- Naczelna Rada Adwokacka również nie próżnuje, pracuje nad własnym projektem ustawy i jednocześnie chce doprecyzować kodeks etyki
- Radcowie Prawni przyjęli w lipcu br. zmiany w kodeksie etyki, które będą obowiązywać od początku 2023 roku. Znacznie utrudnią one jakiekolwiek nieetyczne praktyki w tym środowisku.
Kancelaria odszkodowawcze będą prowadzone wyłącznie przez osoby z wykształceniem prawniczym
Potrzeba uregulowania rynku kancelarii odszkodowawczych jest pilna – wie o tym zarówno Naczelna Rada Adwokacka, jak i Ministerstwo Sprawiedliwości. Tak jedni, jak i drudzy pracują nad własnymi projektami zmian w prawie, których celem jest ograniczenie szkodliwych dla konsumentów praktyk w tym sektorze.
Temat stał się medialny w październiku br., gdy jedna z większych kancelarii odszkodowawczych w Polsce, EuCO, złożyła do sądu wniosek o objęcie postępowaniem sanacyjnym. Media obiegła informacja, że klienci tej firmy mają problemy z wypłatą należnych im świadczeń. Kancelaria ta, prócz usług odszkodowawczych, miała w swoim portfolio również sprawy frankowe. Nie wiadomo, czy wśród osób mających problem z wyegzekwowaniem należności od EuCO są frankowicze.
Sytuacji, w których klienci napotykają trudności we współpracy z takimi podmiotami, jest oczywiście więcej, choć mało wśród nich tak medialnych przykładów. NRA doskonale zdaje sobie sprawę ze skali zjawiska i przedłożyła w Senacie projekt ustawy regulującej rynek usług prawnych. Okazało się, że nad własnym pomysłem z tej dziedziny pracuje już Ministerstwo Sprawiedliwości. Projekt został już zaakceptowany przez Rządowe Centrum Analiz, obecnie jest w fazie oczekiwania na wpis w Wykazie Prac Legislacyjnych.
Założenia projektu resortu sprawiedliwości to m.in.:
- ograniczenie możliwości prowadzenia kancelarii odszkodowawczej wyłącznie do osób posiadających wyższe wykształcenie prawnicze – chodzi zarówno o właścicieli tych podmiotów, członków zarządu, jak i obsługę klienta. Jednocześnie osoby sprawujące wymienione funkcje powinny być niekarane
- wprowadzenie mechanizmu podzielonej płatności przy rozliczeniach podmiotu zobowiązanego do zapłaty z klientem kancelarii. Po zmianach podmiot ten regulowałby swoje zobowiązanie, dokonując osobnej wpłaty na rzecz pokrzywdzonego oraz reprezentującej go firmy. Celem jest zapobieżenie sytuacjom, w których kancelarie przetrzymują środki należne ich klientom
- ograniczenie kancelariom odszkodowawczym możliwości reklamy i akwizycji – po zmianach przedstawiciele tych podmiotów nie będą już mogli szukać potencjalnych klientów na terenie obiektów użyteczności publicznej
- ukrócenie procederu naliczania prowizyjnego wynagrodzenia za usługi kancelarii – chodzi o niedopuszczenie do sytuacji, w których opłaty za usługi są nieproporcjonalnie wysokie w stosunku do nakładów pracy podmiotu.
Adwokaci i radcowie prawni wprowadzają zmiany w kodeksach etyki
W odróżnieniu od kancelarii odszkodowawczych, profesjonalni pełnomocnicy prawni z wykształceniem prawniczym, jakimi są adwokaci i radcowie prawni, mają obowiązek przestrzegania kodeksu etyki, który nakłada na nich szereg obowiązków i ograniczeń. Teraz regulacji będzie jeszcze więcej.
Nad zmianami w tym zakresie pracuje Naczelna Rada Adwokacka, która chciałaby zakazać przedstawicielom zawodu adwokata współpracy z kancelariami odszkodowawczymi. Jeśli weźmie się jednak pod uwagę pojemność niektórych artykułów kpc, nietrudno dojść do wniosku, że tego rodzaju regulacja będzie wyjątkowo trudna do wprowadzenia.
Być może m.in. właśnie dlatego NRA poszła o krok dalej i opracowała własny projekt ustawy, wg którego świadczenie usług prawnych miałoby podlegać dodatkowym regulacjom. Wiadomo, że projekt został już przekazany do Senatu i Kancelarii Prezydenta.
Potrzebę wzmożonej ochrony klientów przed nieuczciwymi praktykami dostrzegają również radcowie prawni. Na lipcowym zjeździe tego środowiska przyjęto zmiany w kodeksie etyki radców prawnych, które wejdą w życie od stycznia 2023 roku. Radcy prawnemu nie wolno uczestniczyć w czynnościach ograniczających jego niezależność, uwłaczających godności zawodu lub grożących naruszeniem tajemnicy zawodowej. Zaakcentowano też kwestię ewentualnego konfliktu interesów. Co więcej, po zmianach radca prawny nie powinien być podwykonawcą podmiotów niebędących profesjonalistami. Chodzi o wyeliminowanie sytuacji, w których radcowie prawni współpracują z pseudokancelariami, których na polskim rynku jest wiele – zwłaszcza wśród podmiotów wyspecjalizowanych w tzw. „pomocy frankowiczom”.
Po wyroku TSUE z października 2019 roku powstały dziesiątki nowych podmiotów nastawionych na pozyskiwanie klientów spośród poszkodowanych w procederze frankowym. Wiele z tych firm całkowicie uzależnia wysokość wynagrodzenia od wyniku sprawy, a także kusi kredytobiorców dodatkowymi korzyściami i gwarancjami, co znacząco odbiega od sposobu działania profesjonalnych pełnomocników prawnych.
Firmy te bardzo często nawiązują współpracę z początkującymi prawnikami lub radcami prawnymi, nierzadko też aplikantami – powód jest prosty: takich osób na rynku jest wiele, a ich wymagania finansowe są niższe niż oczekiwania renomowanych specjalistów, są też gotowe do pracy pod cudzym szyldem, w odróżnieniu od swoich bardziej doświadczonych kolegów.
Zmiany w kodeksach etyki oraz opracowywany przez Ministerstwo Sprawiedliwości projekt mogą mieć znaczący wpływ na bezpieczeństwo konsumentów i poprawić jakość usług prawnych oraz zwiększyć zaufanie klientów do profesjonalnych pełnomocników. Czy szansa ta zostanie wykorzystana, czas pokaże – wiele będzie bowiem zależało od tego, w jaki sposób nowe zasady będą egzekwowane i czy przedstawiciele zawodów prawnych będą czuli, że niestosowanie się do regulacji może nieść za sobą rzeczywiste konsekwencje.
Dodaj Opinie